Αυτό που σήμερα επίσημα ονομάζεται " Ψυχιατρικό Νοσοκομείο Αττικής" ιδρύθηκε το 1925. Ονομάστηκε τότε
" Δημόσιον Ψυχιατρείον Αθηνών" και του
παραχωρήθηκε ,στη περιοχή που βρίσκεται απέναντι από την Μονή του Δαφνίου,
δημόσια έκταση καταρχήν 230 στρεμμάτων, που τελικά ,( με μια
δεύτερη παραχώρηση 180 στρεμμάτων το 1934, μια τρίτη 205 στρεμμάτων το 1939 και
μια τέταρτη 63 περίπου στρεμμάτων το 1955) έφτασε τα 678 στρέμματα.
Σε προηγούμενη ανάρτηση αναφέρθηκα στα στα πριν από την ίδρυση του Δημοσίου Ψυχιατρείου Αθηνών υπάρχοντα στοιχεία για την παρεχόμενη από το Κράτος "περίθαλψη" των ψυχικά πασχόντων .
Σε προηγούμενη ανάρτηση αναφέρθηκα στα στα πριν από την ίδρυση του Δημοσίου Ψυχιατρείου Αθηνών υπάρχοντα στοιχεία για την παρεχόμενη από το Κράτος "περίθαλψη" των ψυχικά πασχόντων .
Θα αναφερθώ εδώ στα διατρέξαντα από το
1925 μέχρι το 1940. Πολύτιμη και γλαφυρή πηγή των σχετικών πληροφοριών είναι και γι' αυτή την ανάρτηση (όπως και στη προηγούμενη) το
Βιβλίο του Κώστα Φιλανδριανού. " Δημόσιο Ψυχιατρείο Αθηνών - Το Δαφνί μια
φανταστική πολιτεία".
Το "Δαφνί" με την ονομασία "
Δημόσιον Ψυχιατρείον Αθηνών" ιδρύθηκε με προοπτική να
αντικαταστήσει το " Δημόσιον Ψυχιατρείον της Αγίας Ελεούσης" , στο
οποίο η κατάσταση " ...προχωρούσε ολοταχώς προς την εξαθλίωση..."
Με διαδοχικές απαλλοτριώσεις που ξεκίνησαν το
1925 με 70 στρέμματα , το 1926 το " Δαφνί" διέθετε ήδη ιδιόκτητη γη
230 στρεμμάτων. " ...Στο αποτέλεσμα αυτό πρωτοστάτησε ...ο Κωνστ.
Χαριτάκης ...Κυβερνητικός Επίτροπος του Διοικητικού Συμβουλίου του
Ψυχιατρείου..." ( Ο Κυβερνητικός επίτροπος ήταν για πολλά χρόνια το μάτι
της Κυβέρνησης στο Νοσοκομείο)
Σημειώνουμε επίσης ότι το 1934 το Υπουργείο
Γεωργίας παραχώρησε στο «Δαφνί» ακόμη 180 στρέμματα , το δε 1939 άλλα 205. ( Σε άλλη ανάρτηση θα αναφερθούμε
στην τύχη της περιουσίας του Νοσοκομείου και τις απειλές που ακόμη
επικρέμονται.)
Η περιοχή ήταν τότε σχεδόν ακατοίκητη
Με "...αραιά και που λίγα μικρόσπιτα . Το μέρος ήταν χέρσος και
άνυδρος αγριότοπος με πέτρες ,θάμνους και αγκάθια και μόνο ένα χαμηλότερο τμήμα
παρά την Ιερά Οδό ήταν κάπως ημερότερο.. "
Το 1926 άρχισαν εκεί οι πρώτες εργασίες κυρίως
με την μεταφορά και εγκατάσταση πέντε λυομένων παραπηγμάτων( παραγκών) από αυτά
που είχαν παραχωρηθεί στην Ελλάδα από τους Γερμανούς"...ως επανορθώσεις
του α΄Παγκοσμίου Πολέμου..."
Επειδή η κατάσταση στην Αγία Ελεούσα είχε καταστεί απελπιστική με τον αριθμό των
νοσηλευομένων να φτάνει τους 500,
αποφασίστηκε «… η άμεση μεταφορά μέρους των αρρώστων στο Δαφνί , όπως όπως και
υπό οποιουσδήποτε όρους…»
Το καλοκαίρι του 1928 , ο Αρχινοσοκόμος Γιάννης
Συνοδινός με 2-3 ακόμη νοσοκόμους και περίπου
πενήντα αρρώστους που μπορούσαν να δουλέψουν σαν εργάτες ήρθαν από την Αγία Ελεούσα στο Δαφνί ,
επισκεύασαν πρόχειρα τις παράγκες , βρήκαν ή έφτιαξαν κρεβάτια , τραπέζια στρώματα
, ρούχα κ.τ.λ. και σε λίγες βδομάδες σ’
αυτή την πρόχειρη υποδομή εγκαταστάθηκαν
οι πρώτοι άρρωστοι της Αγίας
Ελεούσας .(Πρώτα αυτοί που είχαν ήδη
δουλέψει εκεί-από τότε είχε αρχίσει
η επιλογή των αρρώστων που μπορούσαν να
δουλέψουν - φυσικά χωρίς μισθό- και
αργότερα και άλλοι)
Πολύ γλήγορα άρχισαν τα προβλήματα. Ένα πηγάδι που
τροφοδοτούσε την περιοχή με νερό στέγνωσε
από τη χρήση . Οι περίοικοι που έπαιρναν νερό από το ίδιο πηγάδι τάβαλαν με το
Νοσοκομείο και με τους αρρώστους (
Συνήθης πρακτική)
Αργότερα η ύδρευση
γινόταν με ένα βυτιοφόρο που έφερνε νερό από το Σκαραμαγκά
Ηλεκτρικό ρεύμα δεν υπήρχε στη περιοχή. Φανάρια και λάμπες
πετρελαίου το αντικαθιστούσαν. Αργότερα τοποθετήθηκαν γεννήτριες και πολύ αργότερα το Δαφνί ηλεκτροδοτήθηκε
από την τότε Ηλεκτρική Εταιρεία Αθηνών Πειραιώς.
Η σίτιση των αρρώστων και του προσωπικού γινόταν με πρωτόγονα
μέσα .Ένας μάγειρας «…παρασκεύαζε
πρόχειρα το φαγητό σε κάθε λογής δοχεία, ακόμα και σε γκαζοντενεκέδες …».
Θέρμανση δεν υπήρχε .
Το μεγαλύτερο μέρος του προσωπικού στεγαζόταν μέσα στο
νοσοκομείο σε άθλιες συνθήκες. «…στριμωγμένο σε καμαράκια ,διασκορπισμένο εδώ και κει …όπου εξευρισκόταν ελάχιστος
διαθέσιμος χώρος»
Συγκοινωνία δεν υπήρχε . Η Ιερά Οδός , ο
μόνος δρόμος που υπήρχε ήταν χωματόδρομος
σε άθλια κατάσταση γεμάτος λακκούβες και
λάσπες .. Οι μεταφορές προσωπικού και υλικών γινόταν με μια σούστα που έσερνα
δύο άλογα. Αργότερα βρέθηκε «…ένα
σαραβαλιασμένο αμαξάκι –τύπου Βικτώριας -….Μ’ αυτό συνεχίστηκε η μεταφορά του
ανωτέρου προσωπικού και των διευθυντών ( Ταστσόγλου ,Τριαντάφυλλος) οι οποίοι
έκαναν μια ή δύο φορές την εβδομάδα την επίσκεψή τους στο Δαφνί….»
Γιατρός στην αρχή δεν υπήρχε καθόλου
Αργότερα στάλθηκε εκεί ο Δημ Σαμέλας.
Οι Διευθυντές Ταστσόγλου και
Τριαντάφυλλος πήγαιναν τον πρώτο καιρό μια ή δύο φορές την εβδομάδα
Η συμβίωση και η αλληλεξάρτηση Αγίας
Ελεούσας και Δαφνιού συνεχιζόταν.
Με την πάροδο όμως του χρόνου τα
πράγματα κάπως γινόταν καλλίτερα. Σε αυτό συνέβαλαν πολύ οι
Φωκίων Κοπανάρης και Κωνστ. Χαριτάκης ηγετικά στελέχη του Υπουργείου που φαίνεται να είχαν στις προτεραιότητές τους
την ψυχιατρική περίθαλψη και εργάστηκαν
με σθένος και αποφασιστικότητα για την βελτίωσή της .
Άρχισαν έτσι να οργανώνονται και να
στελεχώνονται οι ιατρικές , διοικητικές
και οι άλλες Υπηρεσίες
Το 1929 προσελήφθη ο Κωνσταντίνος
Κωνσταντινίδης που δούλεψε στο Δαφνί 35 ολόκληρα χρόνια. Διαπρύσιος υμνητής της
Χούντας ο Κωνσταντινίδης ήταν εντούτοις σπουδαίος γιατρός , σπουδαγμένος στη
Γερμανία, ήπιος και καλοσυνάτος με ενδιαφέρον για τους αρρώστους και τους
μαθητές και συνεργάτες του, την επιστημονική τους εξέλιξη και του νοσοκομείου
γενικότερα .
Μέχρι το 1933 είχαν προσληφθεί και άλλοι
γιατροί πολύ γνωστοί στα μετέπειτα χρόνια:
Ο Βασίλ.. Στρουσόπουλος που υπήρξε και ο πρώτος Διευθυντής της Χειρουργική
κλινικής του Νοσοκομείου,
Ο Μανώλης Κωνιός, που σταδιοδρόμησε στην
Κρήτη ο Νικ. Λυμπέρης και η Γαλάτεια
Λυμπέρη της οικογένειας που έχει ακόμα τη γνωστή ιδιωτική Κλινική, Ο Μιχ.
Μαρκομιχελάκης που αργότερα ίδρυσε το «
Μαρκομιχελάκειο» , ιδιωτική ψυχιατρική κλινική που για πολλά χρόνια υπήρχε στο
παραλιακό δρόμο κοντά στις Τζιτζιφιές .
Στο Νοσηλευτικό Τομέα προσλήφθηκε κάποιο
προσωπικό που κάπως εκπαιδεύτηκε πρακτικά .
Η διατροφή των αρρώστων βελτιώθηκε κάπως
όπως και οι εν γένει συνθήκες διαβίωσης που έγιναν πολύ καλλίτερες από τις
πανάθλιες της Αγίας Ελεούσας και κυρίως από το γεγονός ότι οι άρρωστοι
μπορούσαν να περνούν τις ώρες τους στο
ύπαιθρο με «… ελευθερία και άνεση …κάτω
από τη συνεχή επίβλεψη λίγων φυλάκων , για την περίπτωση τυχόν ανωμαλίας…».
Στο σημείο αυτό παραθέτω αυτούσια τη
περιγραφή της καθημερινής ζωής στο Δαφνί περί το έτος 1933 ,όπως την περιγράφει
με το πηγαίο λογοτεχνικό του ταλέντο ο Φιλανδριανός: « Το θέαμα συνοδευόμενο
και από …αφθονία ακουσμάτων , ήταν ομολογουμένως απίθανο κι’ είχε στην όλη
έκφρασή του κάτι φανταστικό. Κάτι που θύμιζε την Αυλή των Θαυμάτων του Βίκτωρος
Ουγκώ . Και ήταν πράγματι μια Αυλή των Θαυμάτων ο περίβολος εκείνος.
Ένας κόσμος παράξενος , παρδαλός ,ανακατωμένος κι’ ετερόκλιτος στην
ομοιομορφία του ως σύνολο .Ένας κόσμος που στο μεγαλύτερο μέρος του πήγαινε κι’
ερχόταν σε μια αέναη κίνηση χωρίς έννοια, ή εκδηλωνόταν με τους ποιο περίεργους
και απροσδόκητους τρόπους , ενώ σ’ ένα μικρότερο ποσοστό του παρέμενε αδρανής και αδιάφορος προς ό,τι γινόταν γύρω
του , άλλοτε θωρώντας τα πάντα από μια σκοπιά ειρωνείας και χλευασμού κι’
άλλοτε τελείως ξένος και μετουσιωμένος σε άλλες σφαίρες
Άλλος κεραυνοβολούσε το σύμπαν με πύρινα θρησκευτικά
κηρύγματα και καλούσε σε μετάνοια ,άλλος με μεγαλόπνοους πολιτικούς λόγους
παρουσίαζε το πρόγραμμά του , άλλος διαφήμιζε τις ιδέες του , άλλος διαλαλούσε
τη δύναμη και τις υπερφυσικές του ικανότητες , άλλος χόρευε και τραγουδούσε, ενώ
αρκετοί έδειχναν σκεπτικισμό , έβλεπαν σκωπτικά και μυκτήριζαν . Δεν ήταν
σπάνιο να δει κανείς και μερικούς να κλαίνε.
Άγιοι και άγιες , βασιλιάδες και βασίλισσες , πρόεδροι και
κυβερνήτες , αριστοκράτες και τιτλούχοι όλων των ειδών, προφήτες στρατηγοί και
ναύαρχοι , εφευρέτες και μυστηριώδεις κατάσκοποι, καλλιτέχνες ,
ταχυδακτυλουργοί , ακκιζόμενες Πομπαντούρ και κυρίες των …τιμών ,
συναγωνιζόντουσαν σε επίδειξη
υπεροχής και διεκδικούσαν την απόσπαση
της γενικής προσοχής.
Άλλοι και άλλες περιποιημένοι κάπως και καλοστεκούμενοι,
άλλοι ατημέλητοι και κουρελήδες , άλλοι και άλλες με στέμματα κάθε λογής , με
λοφία, με κορδέλες ποικιλόχρωμες με
χάντρες και στολίδια και παράσημα( όλα τα είδη από τενεκέδες και χρυσόχαρτα
ήταν σε χρήση), άλλοι με σπάθες( ξύλινες) με περικεφαλαίες και διάσημα με
τρικαντό (χάρτινα) κι’ άλλοι τέλος με εκπληκτικής εφευρετικότητας
διακοσμήσεις , έδιναν το παρών στην τραγελαφική αυτή ομήγυρη κι’ απάρτιζαν ένα σύνολο που δημιουργούσε την
αίσθηση του απόκοσμου.
Πάρα πολλοί από αυτούς ,περίφημοι τύποι
της εποχής , φημισμένοι ανά το πανελλήνιο ( ο Γιάννης ο Θεός, ο Ηλίας της
Επιμελείας, ο Δελαπατρίδης , ο
Βδελόπουλος, ο Ανδρέας ο Ουρανοβάμων , η Βασίλισσα του Σαββά , ο Θανάσης ο
Απλός, ο Μικρό Μεγάλο Παστρεύει , ο Γιάννης το Υπερντρετνωτ , ο Δαίδαλος κλπ
ελάχιστο δείγμα μιας ατέλειωτης σειράς) , καθένας με τη χάρη του και τα
καμώματά του συμπλήρωναν την εκτός χρόνου και τόπου αίσθηση , με την οποία
ζούσε το αλλόκοτο εκείνο πλήθος .
Ο Φιλανδριανός τελειώνει τη περιγραφή του με το ακόλουθο σχόλιο – ερώτημα που δείχνει
και την αξία του ως μαχόμενου κλινικού ψυχίατρου .
«Πόσοι ανεπανάληπτοι
τύποι …( αλήθεια τι έγιναν τώρα οι τύποι; Σήμερα (1977) δεν βλέπουμε τέτοια
πράγματα .ο οδοστρωτήρας των ψυχοφαρμάκων ισοπέδωσε τις ψυχικές αρρώστιες ,
εξαφάνισε τις πηγαίες συμπτωματολογίες , μετέτρεψε τους αρρώστους σε απλά
ομοιόμορφα νούμερα»
Η συνύπαρξη των δύο Ψυχιατρείων,
της Αγίας Ελεούσας και του Δαφνιού
φαίνεται να συνεχίστηκε μέχρι και τις αρχές και του 1934.
Εν τω μεταξύ προσλήφθηκαν κάποιο
γιατροί ακόμα .Ο Δ. Παπαγιαννόπουλος μικροβιολόγος , που εξελίχθηκε και έγινε ο
πρώτος Διευθυντής του Μικροβιολογικού εργαστηρίου ,θέση που κατείχε μέχρι τη
λήξη της υπαλληλικής του σταδιοδρομίας . Επίσης και ο ΄Κώστας Φιλανδριανός , ο
συγγραφέαςς του βιβλίου που είναι και η πηγή των πληροφοριών που παραθέτω .
Το 1934 δημοσιεύτηκε ο Νόμος 6077,
που συν τοις άλλοις προέβλεπε και την Οργάνωση του Νοσοκομείου και αναφερόταν
σε θέματα που τελικά ρυθμίστηκαν με τον Οργανισμό του Νοσοκομείου όπως
διαμορφώθηκε με το Β.Δ. με αριθμό 784//65. Στηριζόμενο σε αυτόν το Νόμο ,το Δαφνί
φαίνεται να πέτυχε κάποιες ακόμα βελτιώσεις
Οικοδομήθηκαν και δόθηκαν σε χρήση
τα Περίπτερα 1ο, 2ο, 3ο και 4ο που στέγασαν τους αρρώστους που πριν στεγαζόντουσαν στις παράγκες και κάποιους
ακόμα αρρώστους που μεταφέρθηκαν από την Αγία Ελεούσα
Κτίστηκε ένα μικρό οίκημα ως Διοικητήριο και ένα μικρό καφενείο.
Οργανώθηκαν κάπως οι διοικητικές
και οι άλλες βοηθητικές Υπηρεσίες.
Συστήθηκε Γεωπονική Υπηρεσία και
διορίστηκε ο Γεωπόνος Ευθύμιος Σαχινίδης
Με τη βοήθεια υπαλλήλων αλλά και
εργαζομένων αρρώστων ολόκληρη σχεδόν η έκταση του Νοσοκομείου εξωραΐστηκε ,
φυτεύτηκαν οπωροφόρα δέντρα και
«…δημιουργήθηκε εκεί ένα περίφημο άλσος ,όλο αρώματα και ομορφιά"
Άρχισε να λειτουργεί κτηνοτροφικό
τμήμα επίσης και Ραφείο.
Λειτούργησαν πλυντήρια και
κτίστηκαν αποθήκες ιματισμού και υλικού.
Αναπτύχθηκε η νοσηλευτική υπηρεσία
και διορίστηκε ως Διευθύνουσα η Ελένη Κωτσάκη
απόφοιτη της Σχολής τριετούς φοίτησης του Ελλ. Ερ. Σταυρού.
Διορίστηκαν και άλλοι γιατροί με το
σύνολο να φτάνει τώρα τους 15-20
Ιδρύθηκε η Φαρμακευτική Υπηρεσία με Διευθυντή
τον Ηλία Κόντο
Θεσπίστηκε το Επιστημονικό
Συμβούλιο
Άρχισαν να τηρούνται φύλλα
νοσηλείας .
Επίσης αναπτύχθηκε και κάποια
ερευνητική δραστηριότητα
Ολοκληρώθηκε η ύδρευση του
Νοσοκομείου από την Ούλεν που
υδροδοτούσε και την Αθήνα και τον Πειραιά και επίσης η ηλεκτροδότησή του από την Ηλεκτρική
Εταιρεία Αθηνών Πειραιώς.
Οι βελτιώσεις όμως αυτές δύσκολα
μπορούσαν να κρατηθούν για πολύ καιρό. Αιτία ήταν κυρίως ο συνεχώς αυξανόμενος αριθμός των αρρώστων
που με αυτούς που συνέχιζαν να στεγάζονται στην Αγία Ελεούσα έφταναν το 1936 τους 1200-1250 περίπου
Το χειμώνα του 1936 διατάχθηκε από
το Υπουργείο η οριστική και πλήρης κατάργηση του ψυχιατρείου της Αγίας Ελεούσας
και η άμεση μεταφορά των αρρώστων , του
προσωπικού και του εξοπλισμού του στο
Δαφνί.
Η αιφνίδια επιβάρυνση του
Νοσοκομείου με ακόμη 200-250 αρρώστους που έπρεπε να στεγάσει σε χώρους που δεν
υπήρχαν ανέτρεψε όσες βελτιώσεις είχαν μέχρι τότε επιτευχθεί. Τα άθλια
παραπήγματα κατασκευασμένα με παληοσανίδες , λαμαρίνες και ό,τι άλλο πρόχειρο
υλικό μπορούσε να βρεθεί, εμφανίστηκαν πάλι, όπως και το αδιαχώρητο και το
αφόρητο στρίμωγμα των αρρώστων.
Η όλη λειτουργία του Νοσοκομείου
απορρυθμίστηκε και η κατάσταση
εξακολούθησε έτσι μέχρι το 1938 οπότε διορίστηκε ως Διοικητικός Διευθυντής ο
Γεώργιος Ζαραλής , απόστρατος στρατηγός του Υγειονομικού που δούλεψε συστηματικά και συντονισμένα και
με συνεχή επίβλεψη και αυτοπρόσωπη παρουσία πέτυχε αξιόλογη βελτίωση της όλης
κατάστασης.
Αποπερατώθηκαν τα κτίρια 5ο,
6ο 7ο, 8ο, 9ο και 10ο και εγκαταστάθηκαν εκεί οι άρρωστοι που ζούσαν στα πρόχειρα
παραπήγματα .Θεμελιώθηκαν τα περίπτερα 11ο, 12ο ,13ο.
Οργανώθηκε χοιροστάσιο και αγελαδοτροφείο
Το 1939 παραδόθηκε προς χρήση το 11ο
Περίπτερο και το 1940 ήταν σχεδόν έτοιμο ένα από τα πέντε μεγάλα κτήρια που σχεδιαζόταν να κτισθούν.( Πρόκειται γι’
αυτό που ονομάστηκε Ταστσόγλειο και λειτούργησε μέχρι και το 1999 οπότε και αχρηστεύθηκε από το σεισμό του Σεπτεμβρίου
Προσλήφθηκαν και άλλοι γιατροί.
Αναφέρονται η οδοντίατρος Ευθυμία
Παντελεμονίτη ,και οι Βασίλ.. Σταμάτης , Νικ. Παπαμιχαήλ Ευθύμ. Μπακλέζος ,Νικ.
Σταθακόπουλος , Σπ. Καττσαρός , Δημ Σακάς
Στον ιατρικό και ερευνητικό τομέα
φαίνεται επίσης να αναπτύχθηκε σημαντική πρόοδος
Ο Κώστας Φιλανδριανός αναφέρεται
επίσης και σε μια δημοσιογραφική έρευνα του
Κώστα Βάρναλη συνεργάτη τότε της εφημερίδας «Πρωία» και της οποίας αποσπάσματα
με τίτλο « ΑΛΗΘΙΝΟΙ ΑΝΘΡΩΠΟΙ» ( Μια φανταστική Πολιτεία) περιλαμβάνονται στα
«Άπαντα» του Ποιητή» .τον οποίο και
σχολιάζει : «… εντυπωσίασε η ικανότητά του να δίνει λιτά , με λίγες αδρές
γραμμές , τις ποιο ακριβείς και τέλειες περιγραφές των αρρώστων και της
κατάστασής τους και προ παντός το εκπληκτικό αισθητήριό του, που τον οδηγούσε στο να βλέπει σε βάθος και να ξεχωρίζει
πράγματα, τα οποία μόνο έμπειρη
ψυχιατρική σκέψη θα μπορούσε να συλλάβει.».
Προσπαθώντας τέλος να εξηγήσει τη
διαχρονική ανεπάρκεια της Πολιτείας να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της στους
ψυχικά πάσχοντες αναφέρεται σε μια από
τις βασικές αιτίες της : την ποιοτική και ποσοτική ανεπάρκεια του προσωπικού σε
σχέση με τις ανάγκες των αρρώστων. Γράφει δε σχετικά « Το μεγαλύτερο μέρος του
προσωπικού (νοσηλευτικοί, φύλακες
τεχνίτες κτλ)προερχόταν από την εργατική κυρίως τάξη, δεν είχε ειδική
εκπαίδευση και του έλειπε η πείρα ...Έφτασε σε εποχές να μην αντιπροσωπεύει
ούτε …ίσως το 1/10 του απαραίτητου
…τούτο έκανε το έργο του επίπονο και
αγχώδες , την απόδοσή του προβληματική και το εξωθούσε στην αδιαφορία …οι όροι
διαμονής ήταν κακοί ..και θύμιζαν λίγο πολύ την καλή εποχή της Αγίας Ελεούσας
…δεν υπήρχαν δωμάτια … στριμώχνονταν… σε καμαράκια αποθηκών , σε
διαδρόμους εδώ και κει ανά δύο ή τρεις κ.ο.κ. .Εκεί μ’ ένα κοινό
τραπεζάκι και μια καρέκλα σαν μόνα έπιπλα, χωρίς θέρμανση το χειμώνα, έκαναν τη
δουλειά τους οι γιατροί ανάμεσα στις
φωνές, το θόρυβο κι’ ανακατεμένοι με του αρρώστους. Συνθήκες εκστρατείας».
Παρ’ όλα αυτά ο Φιλανδριανός αποτιμά τελικά θετικά την πενταετία 1935-1940
. «…Έδωσε σημαντικά επιτεύγματα κι’ άνοιξε το δρόμο για ένα σίγουρο μέλλον του
Ψυχιατρείου… » Παραθέτω ποιο κάτω τα σχετικά αποσπάσματα από το βιβλίο του Φιλανδριανού
ΜΟΙΡΑΣΕ ΤΟ:
Facebook
0 σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
ΥΒΡΙΣΤΙΚΑ ΣΧΟΛΙΑ ΘΑ ΔΙΑΓΡΑΦΟΝΤΑΙ