το "δαφνι" .τα προσωπα.ενα (1912-1933)

15-6-2017

Το «Δαφνί» .Τα πρόσωπα ( Ένα: 1912- 1933)

Σε προηγούμενη ανάρτηση αναφέρθηκα στην κτιριακή υποδομή του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής  για το μέχρι το σεισμό του Σεπτέμβρη του 1999 διάστημα.

Θα επιχειρήσω τώρα να καταγράψω τα πρόσωπα που δούλεψαν για το «Δαφνί», κάποια από τα οποία παρουσίασαν σημαντικό έργο αλλά και κάποια άλλα που παρεμπόδισαν την εξέλιξη των πραγμάτων προς το καλλίτερο. Για το διάστημα μέχρι το 1960 θα αντλήσω τις πληροφορίες από τις δύο πολύτιμες πηγές. Το Βιβλίο του Κώστα Φιλανδριανού ( Δημόσιο Ψυχιατρείο Αθηνών –έκδοση του 1977) και την «Επετηρίδα του Κρατικού Θεραπευτηρίου Ψυχικών Παθήσεων Αθηνών» .(Έκδοση του 1969 με επιμέλεια του Γιάννη Δάρα ). Για το μετά το 1960 διάστημα θα καταθέσω και την προσωπική μου μαρτυρία  βασιζόμενος στα όσα συγκρατεί η μνήμη μου και το προσωπικό μου αρχείο. ( Ζητώ εκ των προτέρων συγγνώμη για όσους παραλείψω ή διατυπώσω άδικη γνώμη)

Θεωρώ χρήσιμη αυτή την καταγραφή των ονομάτων επειδή , εκτός των άλλων κάποιοι εργαζόμενοι  σήμερα στο Δαφνί θα αναγνωρίσουν σ’ αυτά  ίσως και πολύ στενούς τους συγγενείς.

Τα  πρόσωπα αυτά είναι:

Ο μετέπειτα καθηγητής της Ψυχιατρικής Γεώργιος Παμπούκης .Φαίνεται ότι πρωτοστάτησε στη δημιουργία του Ασύλου της οδού Κυδαθηναίων περί το 1912

Ο μετέπειτα Καθηγητής Πανεπιστημίου Αθηνών, , Ακαδημαϊκός και Διευθυντής του Αντικαρκινικού Ινστιτούτου Α. Κούζης . ( δεν βρήκα το πλήρες όνομά του). Οργάνωσε το Άσυλο του Μοσχάτου  περί το 1914  και το Άσυλο της Αγίας Ελεούσας περί το 1918.

Η Αγάπη Χατζηδάκη – Κουράτορα  Δούλεψε στην Αγία Ελεούσα περί το 1919 και στη συνέχεια στο Δαφνί μέχρι το 1949 ως νοσοκόμος.

Γιάννης Συνοδινός..Διορίστηκε το 1921 και δούλεψε μέχρι το 1960, αρχικά ως νοσοκόμος ή φύλακας και στη συνέχεις ως Αρχινοσοκόμος. Λέει γι’  αυτόν ο Φιλανδριανός «…Συνετός άνθρωπος ,άξιος και ευσυνείδητος υπάλληλος , άσκησε πάντοτε τα καθήκοντά του με απόδοση και πολλή  ανθρωπιά»

Αναφέρονται  επίσης  από τον Κώστα Φιλανδριανό οι νοσοκόμοι Αλεξάνδρα Μεϊμάρογλου,  Χατζοπούλου  ,Κ. Χατζόπουλος, Κ. Γραβάνης  και ο μάγειρος Σταύρος Αράπογλου . Αυτοί δούλεψαν αρχικά στην Αγία Ελεούσα και συνέχισαν στο  Δαφνί .

Ο Διευθυντής αξιωματικός της Χωροφυλακής υπομοίραρχος Μαζαράκης. Άσκησε χρέη  διοικητικού Διευθυντή –Διαχειριστή . Γράφει γι’ αυτόν ο Φιλανδριανός. «… κρατούσε  πάνω του ένα μικρό σημειωματάριο ή κατάστιχο …σ’ αυτό καταχωρούσε τις εισόδους , εξόδους και θανάτους των τροφίμων… τα έξοδα, τις μεταβολές του προσωπικού κ.τ.λ … ήταν τα « Άπαντα» του Ασύλου…»

Θανάσης ο Απλός . Αυτός δεν ήταν υπάλληλος αλλά εργαζόμενος άρρωστος από τους τόσους πολλούς που δούλεψαν όλα τα χρόνια της λειτουργίας του Νοσοκομείου. Στο ιστολόγιό μου αντιγράφω τα όσα αναφέρει γι’ αυτόν  ο Κώστας Φιλανδριανός με τη γλαφυρότητα της γραφής του. 

 Φωκίων Κοπανάρης     Γενικός Διευθυντής Υγιεινής του τότε Υπουργείου Πρόνοιας   . Κατά τη μαρτυρία του  Κώστα  Φιλανδριανού ήταν « άνδρας θεληματικός και τίμιος» . Μιλάει δε πάντα γι’ αυτόν με πολύ θερμά λόγια. «… υπήρξε δημιουργός και κινητήρια δύναμη  στη σταδιοδρόμηση του Ιδρύματος…. Είχε ιδιαίτερο θερμό ενδιαφέρον για το Ψυχιατρείο… απολύτως δίκαιος στις αποφάσεις του … άτεγκτος υπηρεσιακά .. δεν ξεχώριζε πρόσωπα …έκρυβε μεγάλη καλοσύνη και επιείκεια κι’ είχε  για τους συνεργάτες του αγάπη που δεν δίσταζε να την κάνει πράξη σε κάθε περίπτωση που θα του δινόταν η ευκαιρία»

Νικόλαος  Μακρίδης,  Νομίατρος τότε Αττικής  Διορίστηκε , από τον Φωκ. Κοπανάρη  πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου του ,όταν περί το 1924,  το δήθεν Άσυλο της Αγίας Ελεούσας πήρε τον τίτλο «Δημόσιον Ψυχιατρείον Αγίας Ελεούσας»   

Κωνσταντίνος Χαριτάκης  μετέπειτα καθηγητής Υγιεινής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης .Διορίστηκε και αυτός στο Δ.Σ. του Ψυχιατρείου της Αγίας Ελεούσας από τον Φωκ. Κοπανάρη ως Κυβερνητικός Επίτροπος . Ο  Κ. Φιλανδριανός όταν αναφέρεται σ’ αυτόν  μιλάει  πάντα με πολύ θετικά λόγια . Ιδιαίτερα τονίζει τη συμβολή του  για την παραχώρηση στο Δαφνί των πρώτων 230 στρεμμάτων της γης του  και για την οποία « … Ίδρυμα του χρωστάει ευγνωμοσύνη..»

 Ισαάκ Ταστσόγλου , Διακεκριμένος Νευρολόγος- Ψυχίατρος της Σμύρνης, πρόσφυγας στην Αθήνα μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή  Διορίστηκε από το Φωκ. Κοπανάρη. Εργάστηκε στην αρχή ως Επ. Διευθυντής στο Ψυχιατρείο της Αγίας Ελεούσας περί, το 1924,  και στη συνέχεια στο Δαφνί μέχρι το 1947 .  Είναι ανεκτίμητη η προσφορά του πρώτου αυτού ψυχιάτρου  στο «Δαφνί» και στους αρρώστους του.  Προς τιμήν του πήρε το όνομά του το πρώτο κτηριακό συγκρότημα  στο Δαφνί που άξιζε να ονομάζεται νοσοκομείο. Μιλάει γι’ αυτόν με τα καλλίτερα λόγια ο Κ. Φιλανδριανός «… ο ευγενικός και πράος επιστήμων , αφιέρωσε όλη τη ζωή του στο Ψυχιατρείο κι’ ήταν ακούραστος εργάτης στη προσπάθεια  της ολοκλήρωσής του . Με τη μεγάλη κλινική πείρα του  και τον προσηνή και υπομονετικό χαρακτήρα του , καθοδηγούσε και βοηθούσε  τους πάντες και έδινε πρώτος το παράδειγμα του καλού γιατρού και του αφοσιωμένου στο καθήκον υπαλλήλου.»

Κωνσταντίνος    Πεντόπουλος    ανειδίκευτος γιατρός που υπηρέτησε για λίγους μήνες του 1925 , ως βοηθός του Ταστσόγλου

Διονύσιος Τριαντάφυλλος , γιατρός καθηγητής Πανεπιστημίου, διορίστηκε το 1925 διοικητικός Διευθυντής..Παρέμεινε μέχρι το 1929

Τριανταφύλλου Μιχ.  Διορίστηκε το 1925 ως ανειδίκευτος γιατρός. Παρέμεινε μέχρι το 1945..

Σαμέλας Δημήτριος Ανειδίκευτος γιατρός διορίστηκε το 1926. Παρέμεινε μέχρι το 1932.. 

Παπαγιανόπουλος Δημήτριος, Γιατρός μικροβιολόγος . Διορίστηκε το 1926 , και αργότερα πήρε τη θέση του Διευθυντή του Μικροβιολογικού  Εργαστηρίου..Παρέμεινε μέχρι το 1959.

Χαράλ . Τζίβας. Διορίστηκε το 1925 διαχειριστής στην Αγία Ελεούσα.. Γράφει γι’ αυτόν ο Κ.Φιλανδριανός . « υπήρξε ακούραστος υπάλληλος και εργάστηκε με ζήλο και απόδοση στον τομέα του» Αναφέρεται κι’ αλλού  σ’ αυτόν και επαινεί τη δραστηριότητά του  για τη βελτίωση της υλικοτεχνικής υποδομής του  Ψυχιατρείου όταν λειτουργούσε  στην Αγία Ελεούσα  , αλλά και μετά όταν  μεταφέρθηκε στο «Δαφνί».

Παναγ. Κωνσταντινίδης . Μηχανικός Με την επισκευή κάποιων γεννητριών από παλαιά υλικά  μπόρεσε περί το 1928 να ηλεκτροδοτήσει στοιχειωδώς το «Δαφνί» και για αρκετά χρόνια μετά,  οπότε η ηλεκτροδότηση του Νοσοκομείου έγινε  από την Ηλεκτρική Εταιρεία Αθηνών Πειραιώς.

Απόστολος Λαγογιάννης .  Οδηγός από το 1927, μιας ιππήλατης σούστας, δωρεάς του Στρατού,   του πρώτου μέσου για τις μεταφορές ανθρώπων και υλικών από και προς το «Δαφνί».

Κωνσταντίνος Κωνσταντινίδης . Ειδικεύτηκε στη Νευρολογία-Ψυχιατρική στη Γερμανία . Διορίστηκε στο «Δαφνί» το 1929 και εργάστηκε σ’ αυτό μέχρι και το 1965.΄Ανθρωπος συντηρητικών ,ίσως δε και ακροδεξιών αντιλήψεων , τίμιος όμως και με υψηλή αίσθηση καθήκοντος. Αφιέρωσε  τη ζωή του στο «Δαφνί» και τους αρρώστους , αλλά περισσότερο στην Επιστήμη. Χαρακτηριστική μορφή ιατροφιλόσοφου έγινε πολύ γλήγορα έκτακτος Καθηγητής της Νευρολογίας και Ψυχιατρικής στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και συνετέλεσε σε μεγάλο βαθμό στην πρόοδο του Νοσοκομείου στον επιστημονικό τομέα βοηθώντας και συμπαραστεκόμενος  στους συνεργάτες του για την ακαδημαϊκή τους εξέλιξη . Ήταν  επιθυμία του να δωρίσει την βιβλιοθήκη του στο νοσοκομείο ΄..(Στη θλιβερή αυτή ιστορία και τις αιτίες που η επιθυμία του Κωνσταντινίδη δεν πραγματοποιήθηκε θα αναφερθώ άλλη φορά ).

Κωνσταντίνος Νασόπουλος. Ειδικεύτηκε στη ψυχιατρική στη Γερμανία. Διορίστηκε στο «Δαφνί» το 1929,  αλλά την ίδια χρονιά αποχώρησε.

Από το 1929 μέχρι το 1933 διορίστηκαν επίσης οι:

Βασίλειος Στρουσόπουλος.  Ειδικός Χειρουργός. Διηύθυνε ( επάξια κατά τον Κ. Φιλανδριανό) τη Χειρουργική Κλινική μέχρι το 1959

Μανώλης Κωνηός.  Ειδικεύτηκε στη Ψυχιατρική . Δούλεψε στο «Δαφνί» μέχρι το 1946 και αργότερα εργάστηκε στο Ηράκλειο της Κρήτης όπου και ίδρυσε  ιδιωτική Ψυχιατρική Κλινική.

Νικόλαος Λυμπέρης και Γαλάτεια Λυμπέρη.  Ίδρυσαν αργότερα τη γνωστή ιδιωτική Ψυχιατρική Κλινική που λειτουργεί μέχρι σήμερα. Ο Νικ. Λυμπέρης έμεινε στο «Δαφνί» μέχρι το 1947.

Μιχάλης Μαρκομιχελάκης  Ίδρυσε αργότερα τη γνωστή ιδιωτική ψυχιατρική κλινική που λειτούργησε στη παραλία του Νέου Φαλήρου μέχρι πριν από λίγα χρόνια.

Αγγελική Σμυρνιάδου.  Πρακτική Νοσοκόμος Διορίστηκε το έτος 1930 προϊσταμένη. Ήταν κατά τον Κ.Φιλανδριανό  «έμπειρη ,εργατική , με ικανότητες και απόδοση στη δουλειά της»

Παναγιώτης Καραμπατέας  Γιατρός .Διορίστηκε το 1932 και παρέμεινε μέχρι το 1945.

Κώστας Φιλανδριανός .Διορίστηκε στα τέλη του 1933 και δούλεψε στο Δαφνί μέχρι το 1966.  Μετά τη πτώση της Χούντας διορίστηκε  Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου . Εξαιρετικός κλινικός Ψυχίατρος με λιτό και γλαφυρό λόγο , έντιμος και αδέκαστος, βασικός οργανωτής ς της Εργοθεραπείας, ιδρυτής της Επιστημονικής Ένωσης ( του πρώτου  συλλογικού οργάνου των Ελλήνων ψυχιάτρων) , ανεξάντλητη πηγή πληροφοριών με το βιβλίο του «Δημόσιο Ψυχιατρείο Αθηνών» αφιέρωσε όλη τη δημόσια ζωή του  στο «Δαφνί» ( που αγαπάει με μιαν αγάπη που θυμίζει την αγάπη του γονιού προς το παιδί του) και τους αρρώστους του..Το «Δαφνί» , η ιστορία της Ψυχιατρικής και όλη εμείς που είχαμε την τύχη να τον γνωρίσουμε  του χρωστάμε ευγνωμοσύνη.  

Σε επόμενη ανάρτηση θα συνεχίσω την αναφορά μου στα Πρόσωπα που δούλεψαν στο «ΔΑΦΝΙ»