Πρωτα στοιχεια και εκτιμησεις απο αναδρομικες απογραφες των νοσλευομενων στο ψ.ν.α.

Πειραιάς 27 Απριλίου 2018

Από τις  επιδημιολογικές έρευνες της ΣΤ΄ Κλινικής

Πρώτα στοιχεία και εκτιμήσεις από αναδρομικές απογραφές των νοσηλευομένων στο  Κ.Θ.Ψ.Π.Α.

Η επιδημιολογική αυτή  έρευνα  που διεξήγαγε η κλινική  που διηύθυνα στο  Δαφνί, ( Το Ψ.Ν.Α. ονομαζόταν τότε Κρατικό Θεραπευτήριο Ψυχικών Παθήσεων Αθηνών ) ανακοινώθηκε το  1978  στη Θεσσαλονίκη, στο  Η΄ Συνέδριο Νευρολογίας Ψυχιατρικής, από τους Χάρη Βαρουχάκη, Αχιλλέα Κρυστάλλη, Παύλο Βαχτσεβάνο., Κώστα Βούλγαρη  και Μαίρη Διαούρτα.. Τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας παρουσιάζουν σημαντικό κατά  τη γνώμη  επιστημονικό, ιστορικό  ,πολιτικό και ευρύ κοινωνικό ενδιαφέρον. 

 Την παρουσιάζω εδώ  με την ελπίδα  ότι θα  ενθαρρύνει  κάποιους  εργαζόμενους  να τη συμπληρώσουν με νεώτερα στοιχεία και επίσης για  να γίνει  αφορμή για νέες ερευνητικές ιδέες . ( Θυμίζω την Αριστοτελική ρήση ότι ο άνθρωπος " φύσει ορέγεται του ειδέναι"  και αυτό φυσικά ισχύει ( πρέπει να ισχύει) για εργαζόμενους που η δουλειά τους είναι  να θεραπεύουν πάσχοντες ανθρώπους. ) .

 Εάν η ελπίδα μου αυτή δεν αποδειχτεί μάταιη και καταστεί δυνατό να συγκροτηθεί στο Δαφνί ή  και σε άλλο ψυχιατρείο  μια έστω και ολιγομελής Ερευνητική Ομάδα, υπόσχομαι   να τη βοηθήσω  όσο μπορώ με τα στοιχεία που διαθέτω , αλλά και με άλλες ερευνητικές ιδέες  ,που όχι μόνο θα εμπλουτίσουν το βιογραφικό τους ( που καθόλου βέβαια δεν είναι προς ψόγον) ,αλλά ( όπερ ομολογώ με ενδιαφέρει περισσότερο)  θα παράσχουν πολύτιμα  στοιχεία  για την αποτελεσματική Οργάνωση των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας της χώρας  και την ολοκλήρωση συν τω χρόνω μιας ουσιαστικής Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης εδραιωμένης σε στέρεες βάσεις και αξιόπιστα δεδομένα 

Με αυτές λοιπόν τις απογραφές . επιδιώξαμε να δούμε, αν με την πάροδο του χρόνου, επισυμβαίνουν μεταβολές - και ποιές είναι -στη σύνθεση του νοσηλευομένου στο  «Δαφνί» πληθυσμού.

 Κατορθώσαμε με μεγάλες δυσκολίες ,-.γιατί τα στοιχεία δεν είναι συγκεντρωμένα  ούτε εύκολα προσιτά - να προβούμε αναδρομικά σε απογραφές  των νοσηλευθέντων στο «Δαφνί» αρρώστων  σε συγκεκριμένες ημερομηνίες και έτη: Δηλαδή:

 15-5-1928 ,                    1-7-1935               16-10-1940    

 1-7-1943                        1-7-1947                 7-4-1951

1-7-1956                         19-3-1961              1-71964

1-7-1966                         14-3-1971

                Τις απογραφές στις ημερομηνίες 15-5-1928, 16-10-1940, 7-4-1951, 19-3-1961, 14-3-1971 επιλέξαμε γιατί τις ημερομηνίες αυτές πραγματοποιήθηκαν και απογραφές του γενικού πληθυσμού, και σκεφθήκαμε ότι θα ήταν χρήσιμη η σύγκριση των στοιχείων. Τις υπόλοιπες επιλέξαμε για να έχουμε πληροφορίες για τα διάμεσα χρονικά διαστήματα αλλά και για άλλους λόγους (πχ. η απογραφή 1-7-1943 έγινε για να δούμε την επίδραση των κατοχικών συνθηκών στη σύνθεση του πληθυσμού του Κ.Θ.Ψ.Π.Α.).   

Τα ευρήματα που ανακοινώσαμε τότε  αφορούσαν μεταβολές , από απογραφή σε απογραφή,  στη σύνθεση του νοσηλευομένου πληθυσμού ως  προς τον συνολικό αριθμό  των νοσηλευομένων , το φύλο τους, την ηλικία τους και το νόσημα που είχε τεθεί ως διάγνωση.

Τα συμπεράσματα ήταν συνοπτικά:

1. Η  ραγδαία από  απογραφή σε απογραφή αύξηση του αριθμού  των νοσηλευομένων. Εξαίρεση σημειώνεται  μόνο στην  απογραφή της 1-7-1943  όπου παρουσιάζεται μεγάλη πτώση που οφείλεται στο γεγονός ότι κατά τη διάρκεια της Κατοχής, από τη μια μεριά αποδεκατίστηκε ο ήδη νοσηλευόμενος  στη διάρκειά  της πληθυσμός του Νοσοκομείου, ενώ από την άλλη σημειώθηκε εντυπωσιακή μείωση των εισόδων. Η πτώση που επίσης παρουσιάζεται στην απογραφή του1966 είναι πλασματική και οφείλεται στο γεγονός ότι  μεταξύ των ετών 1964-1966  περισσότεροι από χίλιοι άρρωστοι  μεταφέρθηκαν  από το Δαφνί στο ψυχιατρείου της Λέρου. Η από  απογραφή σε απογραφή αύξηση πήρε απειλητικές διαστάσεις. Χαρακτηριστικά σημειώνουμε ότι  στη διάρκεια των 17 ετών  από το 1947 μέχρι το 1964 ο νοσηλευόμενος  στο  Δαφνί  πληθυσμός υπερτριπλασιάστηκε, ( 1.053 ασθενείς το 1947, 3.284 το 1964).

2.    Η αναλογία των δύο φύλων κατά τις διάφορες απογραφές παραμένει σχεδόν αμετάβλητη. Σχεδόν πάντοτε ανά τρεις νοσηλευόμενους άντρες   αντιστοιχούν δύο  γυναίκες. . Η υπεροχή των αρρένων εξακολουθεί δηλαδή να υπάρχει και στους νοσηλευόμενους ασθενείς (όπως με άλλη έρευνα διαπιστώσαμε υφίσταται  και στους εισερχομένους)  ,αλλά όμως γίνεται μικρότερη ( τρείς προς δύο έναντι δυο προς ένα)

3.    Η μέση ηλικία των νοσηλευομένων παρουσιάζει ραγδαία αύξηση. Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι μεταξύ των απογραφών 1951 και 1971 η αύξηση αυτή της μέσης ηλικίας φτάνει τα δέκα σχεδόν χρόνια.

4. Η αύξηση της μέσης ηλικίας αφορά και τα δύο φύλα αλλά  φαίνεται σχετικώς μεγαλύτερη στις γυναίκες.

5.            Η μέση ηλικία των γυναικών είναι σε όλες τις απογραφές μεγαλύτερη από τη μέση ηλικία των αντρών.

6. Μεγάλες μεταβολές παρουσιάζονται στον αριθμό των νοσηλευομένων ηλικίας μικρότερης  των 40  ετών. Πραγματικά εντυπωσιάζει το γεγονός ότι ενώ στην απογραφή του 1951 π.χ. οι ηλικίας μικρότερης των 40 ετών άρρωστοι καταλαμβάνουν το 65% περίπου του συνόλου ( και οι μεγαλύτερης το υπόλοιπο 35%) , στην απογραφή του 1971 καταλαμβάνουν μόνον το 36%.( και οι μεγαλύτερης των 40 ετών το υπόλοιπο 64%)

7.  Σημαντικές επίσης μεταβολές παρουσιάζονται από απογραφή σε απογραφή στην κατάταξη των νοσηλευομένων  στις ακόλουθες  επτά νοσολογικές ομάδες, σύμφωνα με την τελική διάγνωση του ιστορικού τους.

Οι ομάδες αυτές είναι:

7.1. Σχιζοφρενικές ψυχώσεις κάθε μορφής                 

 Παρατηρούμε την μεγάλη αναλογία αυτής της ομάδας που, με εξαίρεση μόνο την απογραφή του 1943 και του 1947 και προφανώς λόγω των τότε ειδικών συνθηκών, βρίσκεται πάντοτε κοντά στο 50% του νοσηλευομένου πληθυσμού. Το φαινόμενο, εντυπωσιακό αυτό καθ' αυτό, γίνεται πιο σημαντικό όταν σκεφτούμε ότι δεν μπορεί να αποδοθεί μόνο στην επίσης μεγάλη αναλογία, αλλά πάντως σημαντικά μικρότερη, αυτής της ομάδας και στους εισερχομένους     Έτσι, η ομάδα "Σχιζοφρένειες" κατέχει σε όλες ανεξαιρέτως τις απογραφές τη πρώτη θέση και στους νοσηλευόμενους ασθενείς, όπως και στους εισερχομένους, στο σύνολο των ασθενών αλλά και χωριστά στο κάθε φύλο με σταθερή , σε όλες τις απογραφές, και αρκετά σημαντική υπεροχή των αρρένων.

7.2. Προϊούσα Γενική Παράλυση και άλλες διαταραχές συφιλιδικής αιτιολογίας

Χαρακτηριστική είναι η μεταπολεμικά εμφανιζόμενη βαθμιαία πτώση της εκατοστιαίας αναλογίας αυτής της ομάδας, που κατά την  απογραφή του 1971 τείνει να εξαφανισθεί .

Παρατηρούμε επίσης ότι  η αρχικά σημειούμενη σημαντική διαφορά υπέρ των αρρένων, βαθμιαία μειώνεται . 

7.3.     Τοξικομανίες κάθε είδους- χρόνιος αλκοολισμός- ψυχικές διαταραχές αλκοολικής αιτιολογίας

                                                                                                                                  Είναι εντυπωσιακή η μεγάλη συμμετοχή της ομάδας αυτής στη σύνθεση του πληθυσμού κατά την απογραφή της 1-7-1943. Παρατηρούμε ακόμη την τάση της για αύξηση στις απογραφές του 1966 και του 1971. Χαρακτηριστική επίσης είναι η διαφορά που παρουσιάζει αυτή η ομάδα στη σύνθεση του πληθυσμού των δύο φύλων, με σταθερή και μεγάλη υπεροχή των ανδρών.

 7.4.  Επιληψίες-επιληπτικής αιτιολογίας διαταραχές- Διανοητικές καθυστερήσεις κάθε βαθμού με ή χωρίς ψυχικές διαταραχές και μεικτές καταστάσεις.                                                                                                              Παρατηρούμε τη σταθερά σημειούμενη  μεγάλη συμμετοχή αυτής της ομάδας στη σύνθεση του νοσηλευομένου πληθυσμού και των δύο φύλων. Παρατηρούμε επίσης την τάση για αύξηση αυτής ομάδας που γίνεται σημαντικότερη κατά τις τελευταίες απογραφές. Είναι πραγματικά εντυπωσιακό, χρήζει ιδιαίτερης  μελέτης και σημαίνει πιθανώς την ανάγκη λήψεως μέτρων το γεγονός ότι ι κατά την απογραφή της 14-3-1971 περισσότερο από το 23% του νοσηλευόμενου πληθυσμού ανήκαν σ’ αυτή την ομάδα.    

7.5. Ψυχώσεις τύπου Μανιοκαταθλιπτικής ψύχωσης και άλλες περιοδικού χαρακτήρα συναισθηματικές ψυχώσεις

Παρατηρούμε την, μετά την απογραφή του 1947, βαθμιαία και συνεχώς μεγαλύτερη πτώση της εκατοστιαίας αναλογίας αυτής της ομάδας, που κατά τις τελευταίες απογραφές, αντίθετα με τις πρώτες, έχει πολύ μικρή συμμετοχή στη σύνθεση του νοσηλευόμενου πληθυσμού. Σημειώνουμε ακόμη τη σταθερή και σημαντική υπεροχή των γυναικών.

7.6. Προγεροντικές –γεροντικές-αρτηριοσκληρυντικές ψυχώσεις και λοιπές ανοϊκές καταστάσεις  της γεροντικής ηλικίας

Παρατηρούμε την τάση αυτής της ομάδας για μεγαλύτερη συμμετοχή στη σύνθεση του νοσηλευόμενου πληθυσμού, και κυρίως του γυναικείου, κατά τις τελευταίες απογραφές. Παρατηρούμε ακόμη τη σταθερή σε όλες τις απογραφές υπεροχή των θηλέων.   

7.7 .Παράνοιες-Παραφρενίες

Σημειώνουμε τη σαφή και συνεχώς επιτεινόμενη τάση αυτής της ομάδας προς μηδενισμό της συμμετοχής της στη σύνθεση του νοσηλευομένου πληθυσμού και των δύο φύλων ( από 7,19% στην απογραφή του 1928 στο 0,79% στην απογραφή του 1971.                         ".  

Κατωτέρω για όποιον ενδιαφερθεί   τα σχετικά επιδημιολογικά στοιχεία όπως τα βρήκα μετά από σαράντα χρόνια στο ταλαίπωρο  αρχείο μου  Παρακαλώ τους επιζώντες συνεργάτες μου ,εάν έχουν να συμπληρώσουν κάτι, να το πράξουν . Αυτό ισχύει άλλωστε και για όλες τις αναρτήσεις μου και για όλους  όσοι τις προσέχουν.