Γεωργια δουλγερακη. στη μνημη της

                                                                              Πειραιάς 31-5-2017

Στη μνήμη της Γεωργίας Δουλγεράκη

Η Γεωργία Δουλγεράκη  που μας άφησε πρόσφατα  ήταν συνάδελφος που άξιζε το όνομα του Ανθρώπου και το όνομα του  Γιατρού. Στην καλή μου φίλη και συναγωνίστρια  σε δύσκολους αλλά ζωντανούς  καιρούς, τότε που το Ιατρικό Σώμα δεν απείχε αλλά μαχόταν,  αφιερώνω  αυτή την ανάρτηση, που ένα μέρος της  εξ άλλου την αφορά άμεσα.

Θα αναφερθώ συγκεκριμένα στη μεταφορά ασθενών του Ψυχιατρικού Νοσοκομείου Αττικής στο Ψυχιατρείο της Πέτρας Ολύμπου, μετά το σεισμό της 7^ης Σεπτεμβρίου 1999   που έπληξε την Αττική και προκάλεσε  μεγάλες καταστροφές στα κτήρια του νοσοκομείου.( Τα όσα άλλα  συνέβησαν στο «Δαφνί» μετά το σεισμό, τα έργα και τις ημέρες του τότε υπό  την Κατερίνα Αποστόλου Διοικητικού Συμβουλίου , της Διοικητικής και Τεχνικής Υπηρεσίας αλλά και του Ιατρικού Σώματος,  θα ιστορήσω άλλη φορά)

Μετά το σεισμό λοιπόν , άρρωστοι από το «Δαφνί» μεταφέρθηκαν εσπευσμένα και βίαια  στα Ψυχιατρεία της Τρίπολης στις 16  Σεπτεμβρίου ,εννέα μέρες μετά το σεισμό ( 27  ή 28 άρρωστοι ) και της Πέτρας Ολύμπου  την 1^η , 2^α  και 3^η  Οκτωβρίου, ένα μήνα περίπου μετά το σεισμό   ( 26 συνολικά άρρωστοι ).

Στα όσα αποτρόπαια συνέβησαν τότε  και όταν οι περισσότεροι άλλοι σιωπούσαν ή και ενεργά συμμετείχαν και πάντως κοίταζαν τη βολή τους αποφεύγοντας να εκτεθούν στη δυσμένεια των ισχυρών , η Γεωργία Δουλγεράκη , χαμηλόβαθμη τότε στην ιατρική ιεραρχία, άρθρωσε λόγο  απλό και τίμιο. 

Αντιγράφω ως έχει το με αριθμό 1449/5-10-99 έγγραφό της που έστειλε στο Διοικητικό Συμβούλιο , το Διευθυντή της Ιατρικής Υπηρεσίας( Κύριο Ιάκ.Λεοντόπουλο) και την Επιστημονική  Επιτροπή ( Πρόεδρος Αλέκος Μιχαλακέας)

« Συμμετείχα στην αποστολή , κατά την οποία μεταφέρθηκαν οι ασθενείς στο Ψ.Ι.Μ.Π.Ο.

Θεωρώ υποχρέωσή μου προς τους ασθενείς και την ιατρική μου συνείδηση, να αναφέρω τα παρακάτω.

1^ον Στην αποστολή περιελήφθησαν βασικά ασθενείς που γεννήθηκαν στην Αθήνα και έχουν μακροχρόνιες  νοσηλείες στο Ψ.Ν.Α., το οποίο θεωρούν σπίτι τους. Εξαιρούνται πέντε που έχουν συγγενείς στην περιοχή .

2^ον  Οι ασθενείς είναι σε πολύ καλή ψυχική κατάσταση και με μικρή εκπαίδευση θα μπορούσαν να εγκατασταθούν σε ξενώνες ή άλλους αποκαταστασιακούς  μικρούς χώρους( τύπου Διαδρομής). Εξαιρούνται 3 με βαριά νοητική καθυστέρηση και 1 σ. Down  σε καλή κατάσταση .

3^ον Οι ασθενείς δεν είχαν καν ερωτηθεί αν θέλουν να πάνε και τελικά δεν ενημερώθηκαν για τη μετεγκατάστασή τους από τους θεράποντες ιατρούς . Το νοσηλευτικό προσωπικό που τους συνόδευε και εμείς οι  γιατροί σηκώσαμε το βάρος ενός τέτοιου βίαιου αποχωρισμού.

4^ον  Το Ψ.Ι.Μ.Π.Ο  ή Ψ.Ν.Π.Ο είναι ψυχιατρική δομή του περασμένου αιώνα  με τρομοκρατημένους ασθενείς, μακριά από την κοινότητα,(υψόμετρο 1300) με αραιό επισκεπτήριο λόγω του απομεμακρυσμένου και δύσβατου ( το χειμώνα αποκλεισμοί) και ορεινού της περιοχής .Συγχρόνως δίδεται η εντύπωση ότι ειδοποιούνται (;) οι νοσηλευτές από το θυρωρείο για τα επισκεπτήρια διότι υπήρχε μεγάλη καθυστέρηση στην είσοδό μας .Επίσης είναι φανερή η παντελής έλλειψη σχέσεων και οικειότητας.

Θεωρώ αντιδεοντολογική τη συμπεριφορά του Ψ.Ν.Α και ζητώ να επιστρέψουν οι ασθενείς που δεν κατάγονται από τις περιοχές που καλύπτει το Ψ.Ι.Μ.Π.Ο προκειμένου να αποκατασταθούν στις δομές της Αττικής διότι και την ικανότητα και τη δυνατότητα διαθέτουν σαν άτομα ( στην πλειοψηφία τους).

Νομίζω πως πρέπει σαν νοσοκομείο να σταθούμε πιο προσεκτικά και πιο έντιμα στον προγραμματισμό της μετεγκατάστασης των ασθενών μας και στις συνθήκες ζωής και διαβίωσης και όχι μόνο στη διαδικασία του επείγοντος , μακριά από τον πανικό. Τελικά να σταθούμε πιο προσωπικά πάνω στον κάθε ασθενή και την αξιοπρέπειά  τους .

                                            Σας ευχαριστώ πολύ

                                             Γ. Δουλγεράκη»

Αυτά λοιπόν είπε και έγραψε η Γεωργία με την ελπίδα ότι  κάτι θα μπορούσε να διορθωθεί.

 Ο θάνατός της μου θύμισε τη θλιβερή αυτή υπόθεση  που σήμανε και το τέλος της αγωνιστικής περιόδου του Ιατρικού Σώματος.( Τα γεγονότα και τους λόγους που το  προκάλεσαν    θα ιστορήσω άλλη φορά).

Από τα στοιχεία που μπόρεσα να βρω στο προσωπικό μου αρχείο, προκύπτουν τα ακόλουθα :

1^ο . Την 6^η Οκτωβρίου 1999 , επομένη της επιστολής της Γεωργίας , πραγματοποιήθηκε  με πρωτοβουλία της Επιστημονικής Επιτροπής ,Γενική Συνέλευση της Ιατρικής Υπηρεσίας. Στη Συνέλευση συμμετείχε η συντριπτική πλειοψηφία των γιατρών  και οι εκπρόσωποι των τριών άλλων επί μέρους συλλογικών οργάνων. ( Επιστημονική Ένωση, που την εκπροσωπούσε ο Χάρης Βαρουχάκης  , η   Ε.Ι.Ν.Α.Π  ,που την εκπροσωπούσε η Κατερίνα Μάτσα,  και η Πανελλήνια Ένωση Νοσοκομειακών Ψυχολόγων με εκπρόσωπο τον Ηλία Μιχαλαρέα.)

Αυτή η συνέλευση και η απόφαση που πάρθηκε ήταν η τελευταία συλλογική πράξη  αντίστασης  του  Ιατρικού Σώματος   στην αυταρχικότητα της Διοίκησης και η τελευταία ουσιαστική και  συντονισμένη απόπειρά του να υπερασπίσει τα δικαιώματα  των αρρώστων.  Σημειώνω  ότι η Επιστημονική Επιτροπή είχε μεν αποφασίσει να κινηθεί ανεξάρτητα ,αλλά εξακολουθούσε να αντιδρά σθεναρά  στις λανθασμένες επιλογές της Διοίκησης. Τα δε  άλλα τρία συλλογικά όργανα (Επιστημονική Ένωση, Ε.Ι.Ν.Α.Π. και Π.Ε.ΝΟ.ΨΥ)  είχαν συγκροτήσει Επιτροπή Αγώνα  με Πρόεδρο το Χάρη Βαρουχάκη  με σκοπό την αντιμετώπιση των προβλημάτων που είχε προκαλέσει ο σεισμός  ,αλλά και την εμπλοκή του Ιατρικού Σώματος  του μεγαλύτερου ψυχιατρικού νοσοκομείου της χώρας στην εξέλιξη των πραγμάτων σε θέματα  οργάνωσης και λειτουργίας των Υπηρεσιών Ψυχικής Υγείας πανελλαδικά .( Το περίφημο Πρόγραμμα «Ψυχαργώ(ς)», που εν κρυπτώ και παραβύστω κάποιοι στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στο Υπουργείο Υγείας  είχαν από τότε σχεδιάσει, είχε αρχίσει  να διαρρέει  και ενέπνεε σε όσους ήθελαν να δουν την αλήθεια  μεγάλες  ανησυχίες για τις προθέσεις των συντακτών  του) 

Στην απόφαση λοιπόν αυτή μεταξύ των άλλων τονίζεται ότι το Ιατρικό Σώμα «… έχει επισημάνει …προς το υπουργείο , την Κυβέρνηση , το Υπουργείο., τα πολιτικά κόμματα και δια του Τύπου τα τελευταία χρόνια προς τον Ελληνικό λαό την έλλειψη στρατηγικής και σχεδιασμού σε θέματα ψυχικής υγείας  και έχει δώσει πρωτοπόρο μάχη  προς την κατεύθυνση της σύγχρονης Ψυχιατρικής Μεταρρύθμισης …το Ιατρικό Σώμα εκπροσωπούμενο από την Επιστημονική Επιτροπή και τα άλλα εκλεγμένα όργανα καλεί το Διοικητικό Συμβούλιο να αναλογιστεί τις ευθύνες του  και να συνεργαστεί  μαζί μας για τη σωστότερη  αντιμετώπιση των προβλημάτων που οι συνθήκες έχουν δημιουργήσει και οι δύσκολοι καιροί απαιτούν …η μέχρι σήμερα συνεργασία  είναι ανεπαρκής με ευθύνη του Δ.Σ. … Το Ιατρικό Σώμα αρνείται να γίνει συνένοχο σε πράξεις βαρβαρότητας  που συντελούνται δυστυχώς κάτω από τις σημερινές περιστάσεις με διάφορα προσχήματα  …η μεταφορά ασθενών στην Πέτρα Ολύμπου έτσι όπως έγινε αποτελεί όνειδος …»

2^ο  .Δύο μέρες  μετά τη Γενική Συνέλευση  της  6^ης Οκτωβρίου   έστειλα στην Επιστημονική Επιτροπή έγγραφο , με την ιδιότητα του Προέδρου της Επιτροπής Αγώνα  με το οποίο πρότεινα  «… την οργάνωση ενός κλιμακίου θεραπευτών , το οποίο θα μεταβεί επί τόπου ( στην Τρίπολη και την Πέτρα Ολύμπου) για να διευθετήσει σε συνεργασία με τους εκεί συναδέλφους τα προβλήματα που ίσως υπάρχουν ακόμα , αλλά και να προσδιορίσει τους τρόπους της περαιτέρω συνεργασίας  με σκοπό την κατάρτιση θεραπευτικού προγράμματος  που πρέπει να ακολουθήσει ο κάθε ασθενής , όπως άλλωστε έχουμε προβλέψει στο Πρόγραμμά μας  «ΟΔΥΣΣΕΙΑ-ΔΑΦΝΙ 2007» …» Το έγγραφο δεν απαντήθηκε και η πρόταση σιωπηρά απορρίφθηκε, η Επιστημονική Επιτροπή ξεκίνησε τη  συμβιβαστική πρακτική .

3^ο .Παρά την άρνηση της Επιστημονικής Επιτροπής και τη διαφαινόμενη άρνηση της πλειοψηφίας των γιατρών να συνταχθεί ουσιαστικά και ενεργά με την Επιτροπή Αγώνα  , είχαμε απομείνει λίγοι  ακόμα  που  πιστεύαμε ότι το θέμα της μεταφοράς ασθενών μας  στα Ψυχιατρεία της Τρίπολης και της Πέτρας Ολύμπου δεν έπρεπε να κλείσει. Ότι έπρεπε επί τέλους να μάθουμε τι ακριβώς είχε συμβεί. Ότι οφείλαμε να διορθώσουμε τις συνέπειες  των λαθών που είχανε γίνει. Ότι έπρεπε να οργανωθούν με καλλίτερο τρόπο  άλλες μεταφορές αρρώστων που είχανε αποφασιστεί ερήμην του Ιατρικού Σώματος. Επί πλέον δε   ότι το Πρόγραμμα « Ψυχαργώ(ς)» (που δειλά δειλά έσκαγε στον ορίζοντα  με άγνωστες  όμως τις προβλέψεις του)  έδινε ίσως κάποιες θετικές προοπτικές για τους αρρώστους μας

 Ζήτησα  λοιπόν από τον  τότε Διευθυντή της Ιατρικής Υπηρεσίας κ. Ιάκωβο Λεοντόπουλο  ( ένα ευγενικό ,καλοσυνάτο και χαμηλών τόνων συνάδελφο , αλλά θερμό θιασώτη και εφαρμοστή του δόγματος  «ου μπλέξεις»)  να λάβω γνώση των σχετικών εγγράφων  . Ο Κύριος Λεοντόπουλος όμως, συμμορφούμενος με την προηγηθείσα πρακτική του Διοικητικού Συμβουλίου και της Επιστημονικής Επιτροπής δεν μου το επέτρεψε.

Αναγκάστηκα λοιπόν να του στείλω το με αριθμό 30305/22-11-1999 έγγραφο με το οποίο επανερχόμουν στο θέμα  της οργάνωσης  κλιμακίου θεραπευτών, αναφερόμουν στην άρνηση της Επιστημονικής Επιτροπής να αποδεχτεί την πρόταση και  τόνιζα ότι η Επιτροπή Αγώνα «…θα προχωρήσει στην οργάνωση του κλιμακίου …Έκρινε ότι θα μπορούσε να απαμβλύνει προβλήματα που ίσως υπήρχαν ακόμη και ότι ασφαλώς η εκμετάλλευση  των ευκαιριών που μας παρέχει το Πρόγραμμα «Ψυχαργώ(ς)» , θα απέβαινε περισσότερο επιτυχής για τους αρρώστους μας, εάν οργανωθεί  στα αρχικά τουλάχιστο στάδια , ο τρόπος συνεργασίας των πρώην και των νυν θεραπευτών τους…» Βεβαίωνα επίσης ότι «…όπως συχνά έχει συμβεί  οι προθέσεις μας παρεξηγήθηκαν  και λυπάμαι που πρέπει να επαναλάβω για πολλοστή φορά ότι ουδεμία πρόθεση έχουμε να αποδώσουμε ευθύνες σε οποιονδήποτε …είμαστε απόλυτα πεπεισμένοι ότι και στην περίπτωση που τυχόν διεπράχθησαν λάθη, αυτό έγινε χωρίς πρόθεση και υπό το βάρος της δικαιολογημένης αποδιοργάνωσης και της γενικευμένης αναταραχής που  προκάλεσε μια τόσο μεγάλη φυσική καταστροφή…. Σας παρακαλώ λοιπόν και πάλι να μου επιτρέψετε να λάβω γνώση όλων των εγγράφων που υπάρχουν (Του Υπουργείου , του Διοικητικού Συμβουλίου, της Προέδρου του Δ.Σ, δικά σας ή άλλων) και αναφέρονται στην μετακίνηση ασθενών σε άλλα νοσοκομεία ψυχιατρικά η μη.»  Ο κ. Λεοντόπουλος  μου το αρνήθηκε για δεύτερη φορά , παρ’ όλο  που, όπως του επεσήμαινα,   όχι μόνο η καλή προσωπική μας  σχέση  αλλά και   ο Νόμος ( 1599 άρθρο16)  τον υποχρέωνε να μου το επιτρέψει. Μετά την Επιστημονική Επιτροπή, ένα δεύτερο θεσμικό όργανο του Νοσοκομείου ,ο Διευθυντής της Ιατρικής Υπηρεσίας , συμβιβάστηκε .

4^ο . Πολύ γλήγορα λοιπόν  φάνηκε και ο χρόνος το απέδειξε , ότι το Διοικητικό Συμβούλιο, με την ενεργό σύμπραξη της Διοικητικής και της Τεχνικής Υπηρεσίας ,μεθόδευε  τις δικές του επιλογές .Επιλογές που  όμως ήταν αντίθετες  προς τα συμφέροντα των αρρώστων  και που κάποιες φορές μάλιστα  θύμιζαν τη ρήση ,ότι η γυναίκα του Καίσαρα  δεν φτάνει να είναι τίμια ,αλλά πρέπει και να φαίνεται τίμια. Δυστυχώς  τα θεσμικά όργανα της Ιατρικής Υπηρεσίας ( Επιστημονική Επιτροπή και Διευθυντής της Ιατρικής Υπηρεσίας )  αποδέχτηκαν  ως αναπόφευκτα  όσα απαράδεκτα συνέβαιναν , η συντριπτική πλειοψηφία των συναδέλφων μου απείχε από κάθε προσπάθεια ανατροπής  της μοιραίας σε βάρος  των αρρώστων  πορείας των πραγμάτων, η Επιστημονική  Ένωση με το πλούσιο αγωνιστικό της  παρελθόν αδρανοποιήθηκε, ο Χάρης Βαρουχάκης  επανειλημμένα εκλεγμένος Πρόεδρός  της κατά το παρελθόν και επίσης Πρόεδρός  στην κρίσιμη αυτή χρονική στιγμή, ,αποδοκιμάστηκε στις εκλογές που ακολούθησαν  και δεν εκλέχτηκε ούτε καν μέλος του Διοικητικού της Συμβουλίου.

Αυτά όμως που έγιναν τότε και ποιας μεταχείρισης έτυχαν  ανίσχυροι  και εγκαταλειφθέντες ακόμη και από τους θεράποντές τους άρρωστοι δεν έμειναν   για πάντα κρυφά .Τα περιγράφει  , με όλες τις τραγικές τους λεπτομέρειες  η Ειδική Επιτροπή Ελέγχου Προστασίας Δικαιωμάτων Ατόμων με Ψυχικές Διαταραχές .

Στα σχετικά έγγραφα θα αναφερθώ σε επόμενη ανάρτηση.

Όποιος ενδιαφέρεται θα βρει τα σχετικά ντοκουμέντα στο Ιστολόγιό μου .