η λερος και το ψυχιατρειο της.ο ελληνικος και ο ξενος τυπος. δυο

Η Λέρος και το ψυχιατρείο της. Ο ρόλος του Ελληνικού και του ξένου Τύπου

ΔΥΟ

Συνεχίζω την αναφορά μου σε δημοσιεύματα  του Τύπου σχετικά με τη Λέρο και το Ψυχιατρείο της

Τα σχετικά ντοκουμέντα που   αναρτώ στο ιστολόγιό μου  σήμερα είναι κυρίως  από το Αρχείο της Έφης Σκλήρη και έχουν δημοσιευτεί στο Τεύχος 28-29 ,Ιανουάριος –Απρίλιος 1990 των «Τετραδίων Ψυχιατρικής» από όπου και τα αντιγράφω.

Ένα δημοσίευμα είναι γραμμένο από τον Τάσου Βουρνά με τίτλο «Ο σκοτεινός κύκλος της κόλασης». Δεν  αναφέρεται στη Λέρο, αλλά στο «Δαφνί» που, όπως έχω πει και άλλη φορά ήταν ο βασικός τροφοδότης του Ψυχιατρείου της Λέρου και όπου η κατάσταση δεν ήταν και πολύ καλλίτερη.. Σύμφωνα με υποσημείωση της Έφης Σκλήρη το άρθρο δημοσιεύτηκε στην « Αυγή» στις 2 Δεκεμβρίου 1981.

Αντιγράφω από αυτό: « πάνε πενήντα χρόνια αφ’ ότου ο Βάρναλης δημοσίευσε στην εφημερίδα της εποχής «Πρωία»  τη συγκλονιστική  έρευνά του για τις συνθήκες που επικρατούσαν μέσα στο δημόσιο ψυχιατρείο… κι όμως τίποτα δεν έχει μεταβληθεί ως προς τη συμπεριφορά του κράτους απέναντι στους ψυχοπαθείς . Οι τοίχοι του κλείνουν ένα εφιάλτη που οι έξω δεν μπορούμε να προσεγγίσουμε ούτε με τη φαντασία μας. Μικρό δείγμα παλαιότερων ημερών, όταν τα ..υπερεκχυλίσματα των ψυχοπαθών του Δημόσιου Ψυχιατρείου στέλνονταν στο νησάκι του Αγίου Γεωργίου ανάμεσα Σαλαμίνα και το Πέραμα του Πειραιά είχαν όσοι  ταξίδευαν με τα καΐκια  της γραμμής και περνώντας κοντά στην ακτή έβλεπαν ανθρώπινα όντα γυμνά σε ζωώδη κατάσταση , να περπατάνε με τα τέσσερα ,και να γρυλίζουν σαν θηρία  κάτω από το μαστίγιο των φυλάκων τους  Σήμερα τέτοια θεάματα δεν προσφέρονται .Έχουμε εκπολιτιστεί  υπό την έννοια ότι μάθαμε να τα κρύβουμε επιμελώς  πίσω  από τα ψηλά ντουβάρια. Έπειτα και το παράρτημα του Ψυχιατρείου έχει επί πολλά χρόνια μεταφερθεί στη Λέρο .»

Κάποια άλλα  είναι  αποκόμματα εφημερίδων  της εποχής  ( Δεκέμβριος του 1981), επίσης   από το αρχείο της  Έφης Σκλήρη. Τα αποσπάσματα αυτά ( φαίνεται να είναι από τις εφημερίδες  «Αυγή», «Καθημερινή», «Νέα» και «Ελευθεροτυπία» και  αναφέρονται  σε ένα κείμενο που συντάχθηκε από την « Ομάδα των γιατρών της Λέρου» και υπογράφτηκε από  περίπου 300 συνέδρους  πού  πήραν μέρος  στο Ελληνογαλλικό Συμπόσιο Κοινωνικής Ψυχιατρικής που πραγματοποιήθηκε τότε. Αντιγράφω εδώ  τους τίτλους .

« Καθημερινή» : Ζωντανοί νεκροί οι ασθενείς στο ψυχιατρείο της Λέρου

«Νέα» : Δεν θα στέλνονται άλλοι ψυχασθενείς στη Λέρο

«Αυγή» : Ταξίδι στο θάνατο το Ψυχιατρείο της Λέρου

«Ελευθεροτυπία» : Όχι άλλοι ψυχασθενείς στη Λέρο

‘Ένα άλλο δημοσίευμα ,  από το αρχείο της Έφης Σκλήρη, είναι των «Νέων» της 10^ης Μαΐου 1982 , που υπογράφει ένας εξαίρετος δημοσιογράφος , ο Γιάννης Κάτρης. Έχει τίτλο : ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΠΛΗΓΕΣ και  υπότιτλο : Η κοιλάδα των νεκρών ψυχών .  

Αντιγράφω κάποια πολύ ενδιαφέροντα αποσπάσματα ενός θαυμάσιου άρθρου που δεν αποφεύγει  βέβαια την επιρροή από την  πολιτική τοποθέτηση του συντάκτη του , αλλά που παρ’ όλα  αυτά  δείχνει από μόνο του ποιος ήταν  ο ρόλος που διαχρονικά  και υπό εναλλασσόμενες  Κυβερνήσεις είχε επιφυλαχτεί  για τη Λέρο. Επίσης δε ποιος ήταν ο ρόλος που είχε αναλάβει να διαδραματίσει το Ψυχιατρείο της..

Γράφει λοιπόν μεταξύ άλλων  ο  Γ. Κάτρης: «Δεν είναι μόνο η καμένη γη … που άφησε πίσω της η Δεξιά…. Μεγαλύτερη σημασία έχουν οι κοινωνικές πληγές που άφησε ανοικτές… Το χειρότερο είναι ότι η ύπαρξή τους …  διαφθείρει τον κοινωνικό περίγυρο και τον κάνει με – με ορισμένους «θετικούς» οικονομικούς αντικτύπους- » αγωνίζεται όχι για την εξάλειψη της πληγής , αλλά για τη συντήρηση και τη διαιώνισή της.» Και συνεχίζει . « …Η ιστορία λέει ότι από το Μεσαίωνα οι διαδοχικοί κατακτητές την χρησιμοποιούσαν σαν λεπροκομείο. Στο τέλος του εμφυλίου πολέμου ιδρύθηκαν  εκεί οι σχολές της Φρειδερίκης  ένα «αναμορφωτήριο ανηλίκων» οργανωμένο κατά το υπόδειγμα του Παρθενώνα της Μακρονήσου… αργότερα ιδρύθηκε η «αποικία ψυχοπαθών» και, τέλος οι απριλιανοί οργάνωσαν  στη Λέρο(Λακί, ,Παρθένι) στρατόπεδα συγκεντρώσεως για τους αντιπάλους  του νεοφασιστικού καθεστώτος .Έτσι οι πέντε-έξι χιλιάδες κάτοικοι της Λέρου συνήθισαν όχι μόνο να συνυπάρχουν με την καταπίεση και τη δυστυχία των συνανθρώπων τους , αλλά και ν’ αντλούν από την κόλαση τη μικροευημερία τους .Φαίνεται απίστευτο και όμως είναι μια τραγική αλήθεια , ότι ποτέ η «ιθύνουσα τάξη» του νησιού δεν ζήτησε από τη πολιτεία την απομάκρυνση  είτε των αναμορφωτηρίων , είτε των στρατοπέδων  είτε της «αποικίας» των ψυχοπαθών .Συνέβη μάλιστα το ακριβώς αντίθετο .Οι κάτοικοι καθοδηγούμενοι από τους «προύχοντες» να ζητήσουν παρακλητικά από τις Κυβερνήσεις της Δεξιάς τη διατήρηση και επέκταση των «ιδρυμάτων» δηλαδή των κολαστηρίων ( Και επί  Αριστεράς το ίδιο συνέβη,   προσθέτω εγώ, όπως άλλωστε απέδειξε η ιστορία. Θυμίζω μόνο ότι την ίδια μεταχείριση που περιγράφει στο άρθρο του και που επιφύλαξαν οι κάτοικοι της Λέρου στην  Έφη Σκλήρη και το Σωκράτη Τόλια επί Κυβερνήσεων της Δεξιάς , αντιμετώπισαν  και οι Κώστας Μωρόγιαννης και Χρήστος Ιωαννίδης επί Κυβερνήσεως της Αριστεράς) .

Συνεχίζει ο αρθρογράφος με μια καίρια  επισήμανση «… Αυτή η κοιλάδα των νεκρών ψυχών στο απόμακρο νησί είναι και πολιτικό θέμα …εκείνο που μας τρομάζει και κρίνουμε αναγκαίο να επισημανθεί για να τρανταχτούν οι συνειδήσεις είναι η απονέκρωση όχι της κρατικής αλλά της κοινωνικής ευαισθησίας…»

Ο Γιάννης Κάτρης, αυτός ο αγνός ιδεολόγος της Αριστεράς πέθανε το 1985.  Δεν ένιωσε έτσι την απογοήτευση από το γεγονός ότι αυτή η «ειρηνική επανάσταση των συνειδήσεων» που ονειρευόταν το 1982 , αν και από τότε πέρασαν τριάντα πέντε ολόκληρα χρόνια ,είναι εν πολλοίς ακόμα ζητούμενο.

Παραθέτω τα σχετικά ντοκουμέντα